Elektrikli Aracınızın Menzilini Etkileyen Sürüş Alışkanlıkları

Elektrikli araç menzilini etkileyen faktörler ve elektrikli araç menzil artırma yolları hakkında bilgilenmek hem araç sahipleri hem potansiyel alıcılar için büyük önem taşır. Bunun nedeni elektrikli araçların günlük kullanımdaki verimliliğinin büyük ölçüde menzil performansına bağlı olmasıdır. Sürüş alışkanlıklarından hava koşullarına, araç yükünden lastik basıncına kadar birçok unsur menzili doğrudan etkiler. Elektrikli araçlarda menzilin ne anlama geldiğine, menzili etkileyen faktörlere ve menzili optimize etmek için yapılması gerekenlere ilişkin detayları içeriğimizde bulabilirsiniz.

Elektrikli Araçlarda Menzil Nedir?

Menzil, araç bataryası tam şarj edildiğinde aracın katedebileceği maksimum mesafeyi ifade eder. Bataryanın ve aracın enerji depolama kapasitesi, enerji verimliliği gibi faktörler menzilin temel belirleyicileri olsa da sürüş alışkanlıkları, hava koşulları, araç yükü, lastik basıncı gibi değişkenler de menzili etkiler. 

Satın alma aşamasında önemli bir karar verme kriteri olan menzil bilgisi, kullanıcıya sunulan temel veriler arasındadır. Menzili hesaplamak için araç çeşitli sürüş koşullarında test edilir. Ancak bu testler yaklaşık bir sonuç verdiğinden gerçek kullanım koşullarını birebir yansıtmayabilir.

Örneğin ABD’deki Çevre Koruma Ajansı yani "Environmental Protection Agency" (EPA) tarafından yapılan testler veya Avrupa’da yaygın kullanılan Dünya Çapında Uyumlaştırılmış Hafif Araç Testi Prosedürü yani "Worldwide Harmonized Light Vehicle Test Procedure" (WLTP) testleri belirli test senaryolarına göre uygulanır.

EPA testi, gerçek sürüş koşullarına benzer laboratuvar ortamında tam dolu bataryayla gerçekleştirilir. Ancak araçtaki kişi sayısı ve aracın yükü gibi değişkenler değerlendirmeye dâhil edilmez.

WLTP testiyse daha yüksek hızlarda yapılır. Her iki testin amacı, tahmini ve ortalama bir değerlendirmeye varmaktır. Dolayısıyla gerçek sürüş koşulları sırasında ortaya çıkabilecek diğer değişkenler menzilde farklılıklara yol açabilir.

Menzil performansının yüksek olması günlük kullanımda avantaj sağlamakla birlikte uzun yolculuklarda ve şarj istasyonlarının sık olmadığı rotalarda daha da önem kazanır. Yolcuların kendini güvende hissettiği, konforlu bir yolculuk için menzil konusunda dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunur:

Sürüş Alışkanlıklarının Menzile Etkisi

Menzile olumlu ya da olumsuz etki eden sürüş alışkanlıkları hakkında fikir sahibi olarak sürüş tarzını değiştirmek menzilin artmasını sağlayabilir. Peki bu sürüş alışkanlıkları nelerdir ve EV menzil nasıl uzatılır?

Yumuşak Hızlanma ve Yavaşlama Yapmak

Benzinli araçlarda olduğu gibi elektrikli araçlarda da ani hızlanma ve yavaşlama enerjinin daha fazla tüketilmesine ve menzilin azalmasına sebep olur. Ani hareketlerden kaçınarak sakin bir sürüş tarzı benimsemek menzili artırmanın etkili yollarından biridir. Böylece rejeneratif frenleme sistemi de verimli çalışır ve ortaya çıkan kinetik enerji, elektrik enerjisine dönüştürülerek bataryaya geri kazandırılır. Yumuşak hızlanma ve yavaşlama sayesinde fren balatalarının aşınması da azaltılabilir.

Sabit ve Orta Hızı Korumak

Elektrikli araçlarda yüksek hız motorun daha fazla güç harcamasına neden olarak enerji tüketimini artırır ve menzili düşürür. Özellikle uzun mesafelerde yolculuk yaparken orta hızlarda sabit kalmak menzil açısından faydalıdır.

Rejeneratif Frenlemeyi Etkin Kullanmak

Dur-kalk trafiği elektrikli araçlarda enerji tüketimini olumsuz etkiler. Ancak elektrikli araçlardaki rejeneratif frenleme sistemi her frenlemede enerjinin bir kısmını bataryaya geri kazandırır. İçten yanmalı motorlara sahip araçlarda olmayan bu avantajı göz önünde bulundurarak rejeneratif frenleme sisteminin devreye girmesine izin vermek gerekir. Bunun için ayağınızı gazdan çekip hafifçe fren yapmanız yeterlidir.

Öngörülü Davranmak

Sürüş sırasında öngörülü bir tavır benimseyerek gereksiz frenleme yapmaktan kaçınmak, trafiği ve yol koşullarını tahmin ederek ilerlemek, düz ve pürüzsüz yolları seçmek menzili artırmanın etkili yollarındandır.

Batarya ömrünü uzatacak alışkanlıkları benimsemek de faydalı olacaktır. Sürekli hızlı şarjdan kaçınmak, şarj seviyesini %20-80 arasında tutmak, ekonomik kullanım için geceleri şarj etmek gibi pratik uygulamalar elektrikli araç batarya ömrünü koruyarak menzili iyileştirebilir.

Eco Modda Sürüş Yapmak

Sürüş alışkanlıklarınızı enerji verimliliğini ön planda tutacak şekilde değiştirmenizi sağlayabilecek özelliklerden biri olan eco modda sürüş elektrikli araç için olmazsa olmazlardandır. Araçta eco mod aktifken gaz pedalı tepkisi yumuşar, motor gücü sınırlandırılır, şanzıman ayarları optimize edilir, klima ve ısıtma sistemlerinin enerji tüketimi azaltılır. Bu özellikler daha sakin, öngörülü ve enerji tasarruflu bir sürüş alışkanlığı kazanmanıza ve menzilin artmasına yardımcı olur.

Hava Koşullarının ve İklimlendirme Sistemlerinin Rolü

Çevresel etmenler de elektrikli araç menzilini etkileyen faktörlerin arasında yer alır. Hava koşulları ve aracın içindeki iklimlendirme sistemlerinin kullanımı enerji tüketimini ve dolayısıyla menzili doğrudan etkiler. İklimlendirme sistemlerinin soğuk ve sıcak hava koşullarındaki etkilerine ayrı ayrı bakalım:

Soğuk Havanın Menzile Etkisi

Kabin ısıtmasında kullanılan ısı, içten yanmalı motoru olan araçlarda motor tarafından üretilirken elektrikli araçlarda elektrik enerjisiyle üretilir ve bataryadan çekilir. Bu durum kış aylarında menzilin daha düşük olmasına sebep olur.

Düşük sıcaklıklarda bataryaların kimyasal reaksiyonlarının yavaşlaması da batarya performansının ve menzilin düşmesinde etkilidir. Bu nedenle çok soğuk, rüzgârlı, yağışlı havalarda kullanımdan kaçınmak, aşırı soğuk havalarda batarya şarjı yapmamak, ısıtıcıları fazla kullanmamak ve kapalı otoparkları tercih etmek yararlı olacaktır.

Sıcak Havanın Menzile Etkisi

Soğuk hava kadar sıcak hava da bataryanın performansını olumsuz etkiler. Yüksek sıcaklıklarda batarya aşırı ısınabilir ve ömrü kısalabilir. Bu nedenle elektrikli araçlarda genellikle batarya soğutma sistemleri mevcuttur. Bununla birlikte bu sistemlerin bataryadan enerji çekmesi menzili bir miktar azaltabilir.

Sıcak havalarda yoğun klima kullanımı da enerji tüketimini artırarak menzili düşürür. Bu nedenle klima menzil etkisi elektrikli otomobil söz konusu olduğunda mutlaka dikkate alınmalıdır.

İklimlendirme Sistemlerinin Menzile Etkisi

Kabin sıcaklığını ayarlamada kullanılan ısıtma ve soğutma sistemleri elektrikli araç bataryasındaki enerjiyi yüksek miktarda tüketir. Özellikle motorun henüz ısınmadığı kısa mesafelerde ısıtma sisteminin kullanılması menzili daha çok etkileyebilir. Sıcak havalarda klimanın sürekli çalıştırılması da enerji tüketimini artırır. Bu etkiler şu önlemlerle azaltılabilir:

• Ön koşullandırmayla aracı şarjdayken ısıtmak veya soğutmak,

• Kabini tamamen ısıtmak yerine koltuk ve direksiyon ısıtıcılarından yararlanmak,

• Klimayı sadece gerektiğinde ve uygun sıcaklıkta kullanmak,

• Aşırı soğuk veya sıcak havalarda batarya sıcaklığını dengelemek için aracı kapalı otoparka veya gölgeye park etmek.

Araç Yükü ve Lastik Basıncı Gibi Fiziksel Etkenler

Fiziksel yüklerle artan ağırlık da elektrikli araç menzilini etkileyen faktörlerin arasındadır. Enerji tüketimini ve menzili olumsuz etkilemesi nedeniyle araç yükü ve lastik basıncı menzil ilişkisi göz önünde bulundurulmalıdır.

Araç Yükünün Menzile Etkisi

Yolcu sayısındaki artış ve bagaja eklenen ağırlıklar aracın hareket için daha fazla enerjiye ihtiyaç duymasına neden olur. Bu da bataryadan daha fazla enerji çekilmesi ve menzilin azalması anlamına gelir. Araç yükünün menzil üzerindeki olumsuz etkisi uzun mesafelerde daha çok hissedilir.

Menzil optimizasyonu için sadece gerekli eşyayı almak, ağır eşyayı azaltmak, eşyayı tabana ve aksların yakınına koymak, bagajı araca dengeli yerleştirmek son derece önemlidir. Tavan bagajı, bisiklet taşıyıcı gibi aksesuarlar da gerekmedikçe eklenmemelidir.

Lastik Basıncının Menzile Etkisi

Lastiklerin doğru basınçta olması enerji verimliliği ve menzil artışı için olduğu kadar güvenli sürüş için de kritiktir. Lastiklerin düşük basınçta olması sürtünmenin artmasına, lastiklerin çabuk aşınmasına, hareket için daha fazla enerji harcanmasına, enerji verimliliğinin düşmesine ve menzilin azalmasına sebebiyet verir. Lastik basıncı düzenli olarak kontrol edilmeli ve üreticinin önerdiği değerlere uygun şekilde ayarlanmalıdır.

Menzil Optimizasyonu İçin Sürüş İpuçları

Menzil optimizasyonu için pratik ipuçları şöyledir:

• Sakin ve öngörülü sürmek,

• Sabit ve orta hızda seyretmek,

• Rejeneratif frenlemeyi etkin kullanmak,

• Batarya ömrünü uzatacak şarj alışkanlıklarını benimsemek,

• Klimayı ve ısıtma sistemlerini verimli kullanmak,

• Rüzgârlı havalarda yavaş ve dikkatli sürmek,

• Gereksiz yüklerden ve tavan bagajı gibi aerodinamik eklentilerden kaçınmak,

• Lastik basıncını kontrol etmek,

• Şarj noktalarını önceden belirlemek ve rota planlaması yapmak,

• Dağlık yollar yerine pürüzsüz ve düz yolları tercih etmek.

Dilerseniz “Elektrikli Araçların Menzili Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey” başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz. Voltify olarak sunduğunuz geniş seçenek yelpazesini inceleyebilir, elektrikli araç kiralama hizmetimizden yararlanarak elektrikli araç deneyiminin keyfine varabilirsiniz.