Elektrikli Araçlar, Şarj Altyapısı ve Genel Gündem
Türkiye elektrikli araç ekosistemine 2023 yılı itibari ile çok hızlı bir giriş yaptı ve ekosistem tüm paydaşları ile aynı hızda büyümeye devam ediyor.
Elektrikli araçlar çevre dostu ve verimli çalışma prensipleri ile ülkemizde giderek daha fazla ilgi görüyor. Biz de Türkiye’nin ilk elektrikli araç kiralama platformu Voltify olarak bireylerin ve kurumların farklı marka ve model elektrikli araçları deneyimlemesine ve ekosistemin büyümesine katkı sağlamaya devam ediyoruz.
Ülkemizin stratejik hedefi ülkedeki elektrikli araç sayısının arttırılması ve şarj altyapısının hızlı bir şekilde ülke genelinde yaygınlaştırılması olarak belirlenmiş ve uygulamaya alınmıştır.
Elektrikli araçlar ile ilgili 5 temel bariyerden bir tanesi şarj altyapısının yaygınlığı konusundadır.
Bu doğrultuda Nisan 2024’te yayınlanan EPDK raporu ve projeksiyonlarını inceleyip yorumlarımı paylaşmak istiyorum.
Öncelikle şunu özellikle belirtmek isterim; şarj altyapısının ülke genelinde yayılması bir devlet stratejisi olarak belirlenmiş durumdadır ve uygulanmaktadır. Hem şarj istasyonlarının kurulması ve yaygınlaşması hem de elektrikli araç şarj istasyonlarında yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması teşvik edilmektedir.
EPDK raporundaki verilere göre 2024 yılı itibari ile trafikte toplam 93.793 adet %100 elektrikli araç bulunmaktadır. 2023 yılı başında bu rakam sadece 14.896 adetti ve elektrikli araç kullanımı ve satışlarının yaygınlaştığı 2023 yılında trafikteki araç sayıs %629 artış göstermiş olduğunu görüyoruz.
2023 yılı başında ülkemizde kurulu olarak toplam 3.081 adet şarj noktası varken; bu şarj noktalarının 2.706 adedi AC; 375 adedi DC olarak kurulmuştu. 2024 yılı itibari ile toplam kurulu şarj noktası sayısı 17.233 adede ulaşırken; kurulu şarj noktalarının 11.412 adedi AC 5.821 adedi DC olarak devreye alınmıştır. Toplam kurulu şarj noktası sayısı 1 yılda %559 artış göstermiştir.
Bu noktada özellikle çok daha maliyetli bir yatırım olan DC yani hızlı şarj noktası yatırımlarının önemini vurgulamak istiyorum. 2023 yılı ile karşılaştırıldığında 2024 itibari ile DC şarj noktası sayısı %1552 artmış, yani 15 katının üstünde bir artış göstermiş durumdadır ki bu muazzam bir gelişmedir.
Şarj cihazı başına düşen trafikteki %100 elektrikli araç sayısı, altyapı gelişmişliği ve yeterliliği anlamında tüm ülkede takip edilen bir istatistiktir. 2024 Nisan Ayı itibari ile Türkiye’de şarj noktası başına düşen elektrikli araç sayısı 5,4 adettir. Bu oran Avrupa Birliği’nde ise 13,75 olarak hesaplanmaktadır. Elektrikli araç şarj altyapısı yeterliliği noktasında oldukça iyi durumda olduğumuzu söyleyebilirim.
EPDK’nın önümüzdeki dönem için yaptığı projeksiyonları inceleyelim.
Voltify olarak 2024 yılı %100 elektrikli araç satışı beklentimizi 100.000 adet olarak ifade etmiştik. Bizim tahminlerimiz EPDK projeksiyonları ile uyumlu gözükmektedir. EPDK raporu doğrultusunda en düşük senaryoda bile 110.000 adet ilave araç satışı öngörülmektedir.
Kurulu şarj noktası projeksiyonları ise şöyle:
Düşük senaryoda 2025 yılı sonunda şarj noktası başına düşen elektrikli araç sayısının düşük, orta ve yüksek senaryolarda 5,8 adet olacağı öngörülmektedir. Bu oran dünya geneli istatistiklerine göre çok iyi bir oran olup herhangi bir şarj altyapısı sorununun yaşanmayacağını göstermektedir.
Basında ve sosyal medyada Türkiye elektrik altyapısının bu kadar elektrikli aracın yükünü kaldıramayacağı şeklinde yorumlar yapılmaktadır. Bu yorumların hatalı ve geçersiz olduğunu EPDK raporunu incelediğimizde görüyoruz.
Türkiye Ulusal Enerji Planı çalışmasına göre, en yüksek senaryoda bile elektrikli araçların elektrik tüketiminin toplam elektrik tüketimine oranı 2030 yılında %1; 2035 yılında ise %2’yi geçmeyeceği öngörülmektedir. Dolayısı ile bu konuda herhangi bir sıkıntı ve endişeye yer yoktur.
Elektrikli araç ekosistemi ülkemizde sağlıklı bir şekilde büyümeye devam etmektedir ve edecektir. Trafikteki 93.793 adet araç ile girdiğimiz ilk bayram seyahatinin sıkıntısız geçmesi bunun sağlıklı göstergelerinden biridir. Voltify olarak bu sürece tüm paydaşlar ile katkı vermeye devam edeceğiz.
Mehmet Yiğit
Kurucu & CEO, Voltify
