Elektrikli Araçların Farklı İklim Koşullarındaki Performans Değişiklikleri

Elektrikli araçların performansını etkileyen birçok faktör vardır. İklim koşulları da bu faktörlerin arasında yer alır. Doğru stratejilerle ilerlemek, mevsime uygun sürüş alışkanlıkları geliştirmek ve gerekli bakımları düzenli olarak yaptırmak aracın maksimum performansla çalışması için son derece önemlidir. Elektrikli araçların çalışma prensibi ve mekanizmasını anlamak mevsim şartlarına göre alınacak önlemlerin de belirlenmesinde rol oynar.

Elektrikli Araçların Genel Çalışma Prensibi

Elektrikli araçların geleneksel fosil yakıtlı araçlardan farkı alışılmadık bir çalışma prensibine sahip olmasıdır. Temel olarak yakıt için elektrik enerjisi, itki gücü olarak motor kullansa da aslında bileşenleri geleneksel otomobillerden çok daha farklıdır. Elektrikli araçlarda temelde dört farklı bileşen mevcuttur:

Elektrik Motoru: Elektrik motoru aracın bataryasından gelen kimyasal enerjiyi hareket enerjisine dönüştüren parçadır.
Batarya: Elektrikli motora güç sağlayan depolama ünitesidir.
Batarya Yönetim Sistemi: Aracın sahip olduğu enerjinin sistemler arasındaki akışını yönetir.
Şarj Sistemi: Şarj ünitesine bağlanan aracın sorunsuz bir şekilde bataryasını doldurmasını sağlar.

Temel olarak elektrikli araçlarda şarj ünitelerinden bataryaya sağlanan güç, elektrikli motora aktarılarak aracın hareket kazanması sağlanır.

Elektrikli Araçların Hava Koşullarına Göre Performansı

Elektrikli araçlarda yaygın kullanılan lityum temelli bataryalar 20-40 santigrat derece arasında optimum performansla çalışmaktadır. Bu nedenle bataryanın bu sıcaklık aralığında tutulması önerilir. Fakat birçok insan dünyanın farklı noktalarında çeşitli iklim koşullarında bu araçları kullanmaktadır. Koşulların değişmesi aracın performansını olumsuz etkilese de araç üreticileri bu problemleri aşmak adına birçok teknik kullanmaktadır. Faydalı elektrikli araç sürüş ipuçları için mevsimsel değişimlere göz atmak gerekir.

Soğuk Hava Koşulları

Elektrikli araçların soğuk havalarda kullanılmasına engel olacak bir durum mevcut değildir. Elektrikli araç üreticileri, kullanıcıların konforunu artırmak ve aracın soğuktan korunarak daha verimli çalışmasını sağlamak için birçok önlem almaktadır. Soğuk havalarda yaşanan menzil kaybının birden fazla sebebi vardır.

Pil Kimyası: Sıcaklıkların düşmesi bataryadaki kimyasal reaksiyonların yavaşlamasına neden olur.
Kabin Isıtma: Elektrikli araçlarda kabini ısıtmak için fosil yakıtlı araçlarda olduğu gibi motordan gelen ısı kullanılamaz. Bu nedenle bataryadan enerji çekerek havanın ısıtılması gerekir.
Pil Sıcaklığı Optimizasyonu: Araç, batarya sıcaklığını optimum seviyede tutmak için ısıtma sistemlerini kullanır.

Soğuk havaların elektrikli araç üzerindeki etkileri şöyledir:

Şarj Süresi Uzayabilir: Soğuk havalarda şarj süresi uzayabilmektedir. Bu gecikmeden etkilenmemek için aracınızı gece şarj etmeyi deneyebilirsiniz. Eğer böyle bir imkânınız yoksa kapalı alanlarda bulunan şarj istasyonlarından faydalanabilir veya aracınızı kullandıktan sonra soğumadan hemen şarj ederek zaman kazanabilirsiniz.
Sürüş Menzili Kısalabilir: Yolculuk planınızı hava şartlarını gözeterek planlamalısınız. Buna ek olarak ön koşullandırma kullanarak siz henüz araca gelmeden aracınızın bataryasının optimum sıcaklığa gelmesini sağlayabilirsiniz.
Lastik Basınçları Düşebilir: Lastik basınçları soğuk havalarda düşebilir. Bu da aracın gereğinden fazla sürtünme kuvvetine maruz kalmasına ve menzilinin kısalmasına neden olabilir.

Sıcak Hava Koşulları

Elektrikli araçlar optimum sıcaklıkların üzerinde çalıştığı zaman soğuk havalarda olduğu gibi performans kayıpları yaşanabilir. Sıcak havalarda elektrikli araçların performans kaybetmesinin nedenleri şunlardır:

Aşırı Aktif İyonlar: Yüksek sıcaklıklarda bataryadaki iyonlar aşırı hızlı hareket eder ve bu da anotlara ve katotlara bağlanmasını önler.
Pil Direnci Artar: Aşırı sıcaklar pil direncini artırarak menzil kaybına sebebiyet verir.

Yaz aylarında aracınızın performansını korumak için öncelikle nelerle karşılaşacağınızı bilmelisiniz:

Ani Batarya Boşalması: Elektrikli araçların güneşin altına park edilmesi durumunda bataryanın aşırı ısınmasını önlemek için pil yönetim sistemi devreye girerek batarya sıcaklığını optimum seviyelerde tutmaya çalışır. Bu da park hâlindeyken enerji tüketimine yol açar. Eğer aracınızın bataryasını korumak istiyorsanız gölge veya kapalı alanları tercih etmelisiniz ve aracı düşük şarjla güneşin altında bırakmamalısınız.
Batarya Isınması: Şarj hâlindeyken aracın bataryasında belirli bir miktar ısınma meydana gelir. Buna aşırı sıcaklar da eklenince bataryanın olumsuz etkilenmemesi için aracınızın klimasını açmalı ve aracı serin yerlerde şarj etmeyi denemelisiniz.
Şarj Süresinin Uzaması: Elektrikli araçlar aşırı sıcaklarda daha yavaş şarj olabilir. Bu durumlarda aracı gölgede veya akşam saatlerinde, hava serinledikten sonra şarj etmek iyi bir yöntem olabilir.
Menzil Düşmesi: Araç menzili aşırı sıcaklardan olumsuz etkilenebilir. Elektrikli araç soğutma sistemi hem aracı hem bataryayı soğuk tutmak için yüksek oranda enerji tüketimi yapabilir. Bunu önlemek adına klimayı makul düzeyde tutmayı deneyebilirsiniz.

Yağmur, Kar ve Diğer Aşırı Hava Koşulları

Soğuk ve sıcak havanın yanı sıra farklı hava koşulları da elektrikli araçların performansı üzerinde etkili olabilir. Elektrikli araçlar sahip olduğu batarya ve elektrik aksamını yağmurdan korumak için IP sınıfı standartlara uygun üretilir. IP standart elektrikli araçların dışarıdan gelecek neme ve suya karşı dayanıklı olduğunu gösterir. Bu sayede elektrikli araçlar yağmurlu havalarda dahi güvenle şarj edilebilir. Fakat mutlaka lisanslı ve güvenilir elektrikli araç şarj istasyonları tercih etmek, şarj kablosunu ve fişi satın alırken de IP standartlarına sahip olduğundan emin olmak gerekir.

Rüzgârlı ve fırtınalı havalarda gerekli güvenlik önlemleri altında sürüş ve şarj işlemleri gerçekleştirilebilir. Ancak şiddetli rüzgâr hava sürtünmesinin artmasına ve araçta menzil kaybına neden olabilir. Bu nedenle rüzgâr, fırtına gibi ekstrem hava koşullarında aracın menzilini sık sık kontrol etmek son derece önemlidir.

İklim Koşullarına Uygun Elektrikli Araç Bakımı

Elektrikli aracın iklim koşullarına uygun bakımı araç performansını ve menzilini etkin bir şekilde artırabilir.

Kış aylarından önce:

Kış Lastiklerine Geçin: Elektrikli araçların yol tutuşu çekiş kontrolü ve batarya menzili açısından önemlidir. Geleneksel içten yanmalı motoru bulunan araçlarda olduğu gibi elektrikli araçlarda da mevsime uygun lastik kullanmak gerekir.
Lastik Basınçlarını Kontrol Edin: Soğuk havalarda araçların lastik basınçları düşer. Havası inmiş bir lastik elektrikli araçların menzilini olumsuz etkileyebilir. Bunu önlemek için lastik basınçlarını düzenli aralıklarla kontrol etmek faydalı olabilir.
Sıvı Kontrolü: Elektrikli araçlarda geleneksel içten yanmalı motorlu araçlara göre çok daha az hareketli parça bulunur. Buna rağmen her hâlükârda fren hidroliği, soğutma sıvısı gibi sıvıların kontrolünü yapmak fayda sağlayabilir.

Yaz aylarından önce:

Yaz Lastiklerine Geçin: Yaz aylarında daha sert hamuru olan ve daha az diş yoğunluğu bulunan yaz lastiklerine geçmek araç performansını olumlu etkiler.
Fren Hidroliğini Kontrol Edin: Yaz aylarında aşırı ısınan frenlerin problem çıkarmaması için hidrolik yağının önceden kontrol edilmesi faydalı olabilir.
Soğutma Sıvılarını Kontrol Edin: Aracın soğutma sıvılarını kontrol etmek aşırı sıcaklarda sorun yaşamanızı engeller.
Klima Bakımı: Yaz aylarında yoğun kullanılan elektrikli araç klimasının mevsimden önce bakımının yapılması, filtrelerinin değişmesi faydalıdır.

Mevsimden bağımsız olarak aracın yazılım güncellemelerinin de düzenli şekilde yapılması gerekir.

Elektrikli Araçlar İçin Hangi İklim Koşulları Daha Uygundur?

Araçların en verimli olduğu sıcaklık ortalama 20 santigrat derece olarak kabul edilir. Bu nedenle ılıman iklimler ve bahar ayları elektrikli araçların en yüksek performansta olduğu dönemlerdir. Ancak araç üreticileri arabalarını her mevsim şartında sorunsuz bir şekilde çalışacak şekilde üretir.

Elektrikli araçlar barındırdığı birçok avantajın yanında mevsim şartlarından etkilenebilen taşıtlardır. İçten yanmalı motorlarda oluşan yakıt artışı elektrikli araçlarda kendini menzil kısalması olarak gösterebilir. Buna rağmen günümüzde gelişen şarj altyapısı ve uzayan menzil mesafeleri sayesinde her mevsimde elektrikli araç kullanmak mümkündür.

Siz de elektrikli araç dünyasına adım atmak ve bu deneyimi yaşamak istiyorsanız Voltify olarak sunduğumuz geniş araç seçeneklerini inceleyebilirsiniz. Beğendiğiniz marka ve model aracı uzun süreli kiralama seçenekleriyle kiralayıp bu teknolojiyle hemen tanışabilirsiniz.